Baharın gelmesiyle birlikte yaz mevsimini de kendine has güzellikleriyle karşılamaya hazırlanıyoruz. Kimisi için doğanın yeşillenmesi tarla bahçe işlerinin başlaması anlamına gelirken kimisi de yaylada ya da deniz kenarında güneşin tadını çıkarmaya hazırlanıyor. Kasvetli kış günlerinin ardından yazın sıcak havası hiç kuşkusuz yaşam tarzımızı değiştirecek. Havaların ısınmasının önemli bir etkisi de üreme sağlığı üzerine olmakta. Özellikle baba adaylarının bu bakımdan dikkat etmeleri gereken bazı hususları belirtmekte fayda var.
Testislerde sperm üretimi ile içinde bulunduğumuz ortamın sıcaklığı arasında çok önemli bir ilişki vardır. Testislerin normal sperm üretimi yapabilmeleri için vücut sıcaklığından 3-4 derece daha serin bir ortamda kalmaları gerekir. Bu ayarlamayı içinde bulunduğu skrotum kesesi yapar. Ancak yazın havalar ısındıkça soğutma mekanizması yetersiz kalır ve neticede testisler ısınarak spermin kalitesinde önemli bir düşüş ortaya çıkabilir. Nitekim fırın işçileri, güneş altında çalışanlar ya da uzun süre oturmayı gerektiren meslek sahiplerinde sperm sayısı, hareketi ve morfolojisinin anlamlı derecede azaldığı saptanmıştır. Bunun yanı sıra spermlerin içinde yüzdüğü seminal sıvıda bazı toksik metabolitler birikerek oksidatif stres ve DNA hasarında artış da gözlenmektedir.
İşte, sıcaklığın bu etkilerine karşı alabileceğiniz bazı tedbirler:
- Giyinmenize dikkat edin. Özellikle bol, pamuklu ve ince iç çamaşırı ve pantolon giyilmeli. Sıkı dar giyisiler testisleri sıkıştıracağı için skrotumun soğutma kapasitesini önleyerek sperm üretimini bozabilir.
- Bol su için. Testisleri saran damarların içinde kan ne kadar hızlı akarsa sıcağı da o kadar hızlı uzaklaştırarak skrotumun ısısının düşmesine yardımcı olur.
- Sıcak banyo ve saunalardan kaçının. Mümkün olduğunca serin suyla banyo yapın. Sıcak suyla dolu küvet, jakuzi ya da havuzda uzun süre kalmayın.
- İçinde bulunduğunuz ortam çok sıcaksa fan ya da klima ile serin tutmaya çalışın.
- Yazın açık havada diz üzerinde bilgisayar kullanmak rahat gelebilir. Oysa bilgisayar çalıştıkça yaydığı sıcak hava ve elektromanyetik dalgalar testislerde sperm üretimini olumsuz etkilemekte. Böyle cihazları masa üzerinde ve vücuttan uzakta tutarak kullanmaya dikkat edin.
- Fazla kilolardan kurtulun. Yağlı ve kızartma gıdalar skrotum kesesinde yağ yastıkçıklarının birikimine yol açarak testisleri ısıtır.
- Gün içinde yürüme, tempolu koşma gibi hafif egzersizler değişik mekanizmalarla sağlıklı sperm üretimini destekleyecektir. Sıcakta fazla bisiklete binmeyin, sele ve bacak arasında sıkışan testislerin ısısı da artar.
- Araç kullanırken koltuğun içinde fazla gömülü pozisyonda kalmayın, özellikle telefonunuzu bacak arasında tutmayın. Uzun süre araç kullanıyorsanız arada kalkıp dolaşmanızda fayda var.
- Aşırıya kaçmamak şartıyla güneş ışınları kemik sağlığı bakımından yararlıdır, bundan faydalanmak lazım. Ancak özellikle plajda doğrudan güneş altında uzun süre kalmayın. Bu sadece testisleri etkilemekle kalmaz, cilt ve metabolizma bakımından da sorun yaratabilir.
Hepsinden önemlisi moralinizi yüksek tutun, karamsar olmayın. Stres hormonları testisin düşmanıdır. Herkese gönlünce bir yaz dilerim ama bu keyfin dikkat edilmediği zaman size zarar verebileceğini de aklınızdan çıkarmayın.
Bu yazı https://www.hurriyet.com.tr/aile/ sayfasında yayınlandı.
Resim: https://openclipart.org/
