Böyle testislerin histolojik muayenelerinde belli bir evreye kadar normal spermatogenezin sürdüğü ama bundan sonra germ hücrelerinin daha ileri maturasyon göstermedikleri izlenir. Histopatolojik bir tanı olup, değişik nedenlere bağlı olarak gelişir.
Tüm biyopsilerin %4-30’unda izlenir. Sıklıkla primer spermatosit seviyesindedir. Üçte bir olguda bilateraldir.
Etyolojisi genetik ya da sekonder nedenlere bağlıdır. Genetik olarak trizomi, dengeli otozomal anomaliler (transloklasyon, inversiyon) veya Y-kromozom delesyonları rol oynarlar. Sekonder nedenler arasında radyasyon, kemoterapi, antibiyotikler, ısı, sistemik hastalıklar (karaciğer, böbrek yetmezlikleri, sickle cell anemi) sık rastlanılır. Bazı olgularda CREM (cAMP responsive element modulator) eksikliği söz konusudur. Bunlarda round spermatid seviyesinde maturasyon duraklamıştır.
Sperm analizleri azoospermi ya da parsiyel olgularda değişik derecelerde oligoastenoteratozoospermi gösterir. Çoğu OAT olgularında sperm üretimi ileri derecede bozulduğu için ejakulat azoopsermiktir ve ancak TESE ile spermatozoa bulunabilir. Testis volümleri, FSH ve inhibin-B düzeyleri normal olabileceği gibi, FSH yüksek, inhibin-B ise düşebilir. Bazı hastalarda testis volümü de azalmıştır.
Tanı testis biyopsisi ile konur. Azoospermi ya da şiddetli OAT bulunan bir erkekte FSH ve testis volümleri normal ise, obstrüksiyondan ayırt etmek için biyopsi gerekir. Klinik obstrüksiyondan şüphe edilen olguların yaklaşık %15’inde spermatogenezin ileri derecede bozulduğu bilinmelidir.
Duraklama primer spermatosit, sekonder spermatosit ya da round (yuvarlak) spermatid evresinde görülebilir. Bir hastada blok hep aynı evrede olur. Biyopsi sırasında lam üzerine yayma yapıldığında, spermatogenezi normal olan hastalarda matür spermatozoa görülürken, komplet geç maturasyon duraklamalarında görülmez. Hangi evrede olursa olsun komplet maturasyon duraklamalı hastalar azoospermi gösterirlerken, parsiyel maturasyon duraklamalı hastalarda değişik derecelerde oligozoospermi vardır. Aynı testiste maturasyon duraklaması ve hipospermatogenezin birlikte görülmesi sık rastlanılan bir durumdur.
Tedavisi ejakulat yada TESE spermi ile ICSI’dir.