Prof.Dr. Kaan AYDOS
Azoospermi, tüm erkeklerin %1’inde görülen bir durumdur. İnfertiliteden yakınan erkeklerin ise %10-15’inde rastlanılır (Practice Commitee 2008). Eğer kanal tıkanıklığı yoksa bunlarda son tedavi seçeneği testislerde sperm aramak olacaktır; yani mikroTESE. İlk defa yapılıyorsa, mikroTESE’nin başarısı %40 civarındadır (Vloeberghs 2015). Ancak TESE ile sperm çıkmadığı zaman ikinci kez ayrıntılı bir TESE yapılırsa, bu denemede sperm elde edilebilmekte (Franco 2016). Kendi gözlemlerimiz de bunu destekler nitelikte çıktı (Talas/Aydos2007). Başarısız TESE sonrası ilaç tedavisi yapılırsa, tekrarlayan TESE’lerde sperm bulma olasılığı daha da artabilir (Shiraishi 2014). Hatta böyle olgularda bir süre sonra normal meni tahlillerinde bile canlı sperm bulmak ve bunlarla tüp bebek yapıldığında gebelik elde etmek mümkündür. Hormon tedavisinin TESE ile sperm elde etme başarısı üzerine olumlu etkilerini biz de hastalarımızda gözlemledik (Aydos 2003) Özellikle FSH’nın yükselmediği erkeklerde başarısız TESE sonrası gonadotropin/anitöstrojen tedavisi ile menide de sperm çıkmaya başladığı değişik merkezlerce bildirilmiştir. Bunların bir özeti aşağıdaki tabloda çıkarıldı:
Burada verilen sonuçlar, hormon düzeyleri belirli değerler arasında bulunan seçilmiş olgular için geçerlidir. Her hastada bu şekilde yüz güldürücü bir sonuç alınması beklenmez. Kaldı ki, genel olarak değerlendirildiğinde tedaviye alınanların yarısından çoğunda yine sperm elde edilememekte. Oysa ortalama olarak tedavi en az 6 ay sürmekte. Bu tür tedavilere başlanılırken tedavinin maliyeti ve zahmeti ile olası yan etkileri daima göz önünde bulundurulmalıdır. Son yıllarda, testislerde canlı sperm geliştiğini gösteren bazı markırlar da kullanılmaya başlandı. Hasta seçimi yapılırken testis büyüklüğü, hormon değerleri, genetik sonuçlar, ejakulatta çıkan belirteçler ve hastanın bu tedaviyi tolere edebilme potansiyelinin de birlikte değerlendirilmesi gerekir.
Kaynak:
Aydos K, Unlü C, Demirel LC, Evirgen O, Tolunay O. The effect of pure FSH administration in non-obstructive azoospermic men on testicular sperm retrieval. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2003 May 1;108(1):54-8.
Barbotin AL, Ballot C, Sigala J, Leroy M, Rigot JM, Dewailly D, Robin G, Mitchell V. Pregnancy after intracytoplasmic sperm injection following extended sperm preparation and hormone therapy in an azoospermic man with maturation arrest and microlithiasis: a case report and literature review. Andrologia. 2016 Jul 29. doi: 10.1111/and.12665.
Efesoy, O., Cayan, S., & Akbay, E. (2009). The efficacy of recombinant human follicle-stimulating hormone in the treatment of various types of male-factor infertility at a single university hospital. Journal of Andrology, 30, 679–684.
Franco G, Scarselli F, Casciani V, De Nunzio C, Dente D, Leonardo C, Greco PF, Greco A, Minasi MG, Greco E. A novel stepwise micro-TESE approach in non obstructive azoospermia. BMC Urol. 2016 May 12;16(1):20.
Hussein, A., Ozgok, Y., Ross, L., & Niederberger, C. (2005). Clomiphene administration for cases of nonobstructive azoospermia: A multicenter study. Journal of Andrology, 26, 787–791; discussion 792–793.
Hussein*, A., Ozgok, Y., Ross, L., Rao, P., & Niederberger, C. (2013). Optimization of spermatogenesis-regulating hormones in patients with non-obstructive azoospermia and its impact on sperm retrieval: A multicentre study. BJU International, 111, E110–114.
Kobori, Y., Suzuki, K., Iwahata, T., Shin, T., Sato, R., Nishio, K., … Okada, H. (2015). Induction of spermatogenesis by rhFSH for azoospermia due to spermatogenic dysfunction with maturation arrest: Five case series. Systems Biology in Reproductive Medicine, 61, 168–170.
Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine in collaboration with Society for Male Reproduction and Urology. Evaluation of the azoospermic male. Fertil Steril. 2008 Nov;90(5 Suppl):S74-7.
Selman, H. A., Cipollone, G., Stuppia, L., De Santo, M., Sterzik, K., & El-Danasouri, I. (2004). Gonadotropin treatment of an azoospermic patient with a Y-chromosome microdeletion. Fertility and Sterility, 82, 218–219.
Selman*, H., De Santo, M., Sterzik, K., Cipollone, G., Aragona, C., & El-Danasouri, I. (2006). Rescue of spermatogenesis arrest in azoospermic men after long-term gonadotropin treatment. Fertility and Sterility, 86, 466–468.
Shiraishi K, Matsuyama H. Microdissection testicular sperm extraction and salvage hormonal treatment in patients with postchemotherapy azoospermia. Urology. 2014 Jan;83(1):100-6.
Talas H, Yaman O, Aydos K. Outcome of repeated micro-surgical testicular sperm extraction in patients with non-obstructive azoospermia. Asian J Androl. 2007 Sep;9(5):668-73.
Vloeberghs V, Verheyen G, Haentjens P, Goossens A, Polyzos NP, Tournaye H. How successful is TESE-ICSI in couples with non-obstructive azoospermia? Hum Reprod. 2015 Aug;30(8):1790-6.
