Kök hücrelerden sperm elde edilmesi konusunda çalışmalar hızla devam etmekte. Özellikle TESE yapılıp da canlı, kuyruklu sperm hücresi çıkmayan erkeklerde tedavi son derece hayal kırıklığı yaratmakta. Ancak yakın tarihli bazı çalışmalar, eğer böyle kuyruksuz, olgun olmayan hücreler belli bir genetik olgunluğa erişmişlerse, tüp bebekte sonuç verebileceğini göstermiştir. Bu yönde biz de FISH denilen boyama tekniği ile, mayozunu tamamlamış haploid hücreleri seçerek tüp bebekte sonuç almaya uğraşmaktayız.
Ama ya haploid hücre çıkmazsa? Bu durumda ne yazık ki yapılacak fazla bir şey kalmıyor. İşte, bu noktada da yapılacak bir şeyler olabilir düşüncesiyle, İspanya’dan bir grup araştırıcı TESE materyallerini laboratuvarda olgunlaştırmaya çalışmakta.
Grubun ön sonuçları umut verici nitelikte. Araştırıcılar azoospermi nedeniyle TESE yapılan erkeklerde, olgun sperm hücresi çıkmaması durumunda dokuları 15 gün süreyle laboratuvar ortamında beslemeye aldılar. Önce bunlar arasından sperm kök hücrelerini (CD 49) ayrıştırdılar ve daha sonra bunların besleme solüsyonları içerisine Sertoli hücreleri, FSH, Testosteron, GDNF, Retinoik asit koyarak takibe aldılar. 2 haftanın sonunda FISH tekniği ile boyadıklarında son derece güzel bir sonuçla karşılaştılar: Bu hücreler arasında bir kısmı mayoz bölünmelerini tamamlayarak haploid hale geçmişlerdi. Yani artık tüp bebekte kullanılabilir duruma gelmişlerdi.
Araştırıcılar bundan sonraki hedeflerinin, bu hücrelerle tüp bebek denemek olduğunu belirtmekte. Biz de bu çalışmaların sonucunu beklemekteyiz. Gerçekten de gebelik elde edilebilirse, artık ilk incelemede olgun sperm serisi hücre çıkmayan erkeklerde tüp bebek şansı doğacaktır.
Bu gün gelinen noktada, azoospermi olup TESE ile olgun sperm çıkmadı diye tedaviyi bırakmamanın gerektiği anlaşılmakta. En azından bilimsel gelişmeleri takip etmek bile her zaman bir umut ışığı olacaktır.
Kaynak: Fertil Steril. 2012 Sep;98(3):580-590.