Sperm değerleri bozulmuş erkeklerde testis içinde vitamin A düzeyinin düşmüş olduğu gösterildi. Washington Seattle Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre, sperm sayı, hareket ya da morfoloji bozukluğu olan erkeklerin testislerinden alınan dokularda vitamin A düzeyleri (retinoik asit) ortalama 0.14 pmol/g bulunurken, sperm değerleri normal erkeklerde bu değer 0.26 pmol/g olarak gözlendi. İki grup arasında anlamlı bir fark vardı.
Vitamin A’nın testisin içinde sperm yapımını uyarması için aktif formu olan retinoik asite dönüşmesi gerekir. A vitaminini besinlerle dışarıdan 2 şekilde alırız: retinol ve beta karoten. Ancak bunlar fonksiyon göremezler. Önce retinoik aside çevrilmeleri gerekir. Retinoik aside çevrilme, testisin içinde, hem Sertoli hücrelerinde hem de sperm serisi hücrelerde olur. Retinoik asid oluştuktan sonra, artık sperm yapımını uyarmaya başlar.
Aslında A vitamininin sperm yapımında gerekli olduğu, 1925’den beri bilinmekte. A vitamini hem ergenliğe girildiğinde sperm üretiminin başlatılmasında hem de erişkinlerde sperm üretiminin sağlıklı biçimde sürdürülmesinde işe yarar.
A vitamininin testis içinde en önemli görevi, sperm kök hücresi olan spermatogoniumların olgun sperm üretimine başlatılmasındadır. Bu işlemin başlaması için de STRA8 adlı bir enzimin aktifleşmesi gerekir. A vitamini tam da bunu yaparak, enzimin çalışmasını sağlar. Enzim çalışınca da sperm kök hücreleri olgun sperm haline geçer. İşte, bu araştırmalarında bilim adamları, spermi bozuk olan erkeklerde testis içinde retinoik asitin 
çok düşük olduğunu gösterdiler. Bunun nedeni ise ya retinoik asidi yapan STRA8 gibi enzimlerin eksikliği ya da retinoik asitin fazla yıkılmasıydı.
Ancak çalışmada az sayıdaki erkekte spermde bozulma olmasına rağmen, retinoik asit düzeyi normaldi. Bu da, spermde bozulmada tek sebebin A vitamini eksikliğine bağlı olmayıp, başka nedenlerin de olabileceğini göstermekte.
Her ne olursa olsun, sperm değerleri düşük olan erkeklerin önemli bir kısmında, testis içinde A vitamini ürünü olan retinoik asit, normalde olması gerekenden 10 kat düşük gelmekte. Burada A vitamininden yetersiz beslenme önemli bir neden olabilir. Tedavide dışarıdan A vitamini verilmesi, sperm değerlerinin düzeltilmesinde etkili bir yöntem olabilir. A vitamini, havuç gibi beta karoten içeren besinlerle alınabileceği gibi, doğrudan beta karoten ilaçları şeklinde de alınabilir.
Kaynak: Nya-Ngatchou JJ, Arnold SL, Walsh TJ, Muller CH, Page ST, Isoherranen N, Amory JK. Intratesticular 13-cis retinoic acid is lower in men with abnormal semen analyses: a pilot study. Andrology. 2013 Mar;1(2):325-31.
Resim: http://www.medicaldaily.com/dna-sperm-ex-partners-lingers-female-flies-and-influences-genetics-her-offspring-305934
