Japonya’da Dokkyo Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Bölümü, azoospermisi olan ve TESE yapılan hastaların tedavisinde kullandıkları yöntemi gösteren bir araştırma yazısı yayınladılar. Buna göre, azoospermisi olan ama sperm kanallarında tıkanıklık bulunmayan erkeklere önce TESE ameliyatı yapılıyor. Eğer TESE ile sperm bulunamazsa, o zaman hastaya 6 ay süreyle ilaç tedavisi başlanıyor. Bu şekilde tedaviye aldıkları hastaların yaklaşık %20’sinde, 6 ay içerisinde menide olgun, canlı, kuyruklu sperm çıkmaya başlamakta. Bu spermlerle tüp bebek yaptıklarında ise %40 gebelik elde edilebilmiş. Sonuç olarak doktorlar, daha önce TESE yapılıp sperm bulunmasa bile, 6 ay tedavi edildiklerinde bu hastaların meni tahlillerinde de sperm çıkabileceğini ve artık ameliyata gerek kalmadan tüp bebeğe geçilebileceğini söylemekteler.
Bu hastalarda kullanılan ilaç, FSH hormon iğneleri. Haftada 2 gün olarak planlanmakta. Önce düşük doz başlanıp (75 IU), daha sonra artırılarak devam edilmiş (150 IU). Altı ay kullanılmasına rağmen herhangi bir yan etkisi de olmamış.
Araştırıcılar bu tedaviden fayda görecek olgularda, 14 mIU/ml’yi geçmemek koşulu ile FSH hormonunun yüksek olmasının bir engel taşımayacağını vurgulamaktalar. Kendi hastalarında FSH hormon değerleri 4 ile 14 arasında bulunmuş. Pekiyi, kanda FSH hormonu zaten yüksek iken, bir de üzerine dışarıdan FSH hormonu vermenin faydası ne? Araştırıcılar bunun nedeninin, hastanın kendi FSH hormonundaki genetik bir kusur olabileceğini belirtmekteler. FSH hormonu beyinden salgılanır ve kanla testise taşınarak, sperm yapımını uyarır. İşte, eğer bu hormonda genetik bir kusur varsa, sperm yapımını uyaramayacaktır. Ne kadar yükselirse yükselsin, bir faydası olmayacak. İşte bu nedenle, dışarıdan sağlıklı FSH hormonu verdiğimizde sperm yapımı da başlamakta ve menide çıkmakta. Vücudun kendi FSH hormonunun kusurlu olup olmadığı, önceden kan tahlilleri ile anlaşılabilir.
Tedaviden fayda gören hastaların bir diğer özelliği de, testis biyopsilerinde sperm maturasyon arresti, yani sperm gelişiminde duraklama olması. Özellikle spermatid seviyesinde kalan olgularda, sperm çıkma şansının daha yüksek olduğunu vurgulamaktalar. Oysa biliyoruz ki, tek bir parça alınan testis biyopsisi tüm testisi ifade etmemekte. Örneğin sizin biyopsiyi aldığınız yerde hiç sperm serisi hücre çıkmaz iken, eğer başka bir yerden almış olsaydınız spermatid de yakalanmış olacaktı. Bu nedenle hasta seçiminde biyopsi bir kriter olamaz.
Daha önce yapılan mikro TESE ameliyatında sperm çıkmayan bir hastada, 6 ay FSH hormon tedavisi gördükten sonra meni tahlilinde çıkan olgun sperm hücreleri.
Sonuç olarak, artık TESE ile sperm çıkmaması korkutmamalı. Bu durumda meni de bile normal sperm çıkışı görülebilir. Ancak bunun için 6 ay hormon tedavisi gerekmekte. Belki bu süre uzatabilir de. Ancak herhangi bir yan etkisi yok. Yine de aylık yakın kan tahlillerinin takibi çok önemli. Buna göre gerekli doz ayarlamaları yapılacak. Her ne kadar menide çıkan spermlerin sayısı çok az olduğu için ancak tüp bebek yapılabilmekteyse de, belki bir süre beklenilse, doğal yolla da gebelik sağlanabilecek. Tüp bebek ile gebelik görülme olasılığı ise %40.
Kaynak: Kobori Y, Suzuki K, Iwahata T, Shin T, Sato R, Nishio K, Yagi H, Arai G, Soh S, Okada H. Induction of spermatogenesis by rhFSH for azoospermia due to spermatogenic dysfunction with maturation arrest: five case series. Syst Biol Reprod Med. 2015 Jun;61(3):168-70.